Nguồn gốc và ý nghĩa của ngày tết nguyên tiêu 15-1 âm lịch

Ngày rằm tháng giêng hay còn gọi là Tết Nguyên Tiêu (5/5 âm lịch) được coi là ngày rằm đầu tiên của năm mới và có ảnh hưởng đặc biệt đến đời sống tinh thần của người dân Việt Nam. Vào ngày này mọi người thường đến chùa lễ Phật để cầu may mắn, bình an cho bản thân và các thành viên trong gia đình.

Nguồn gốc của Tết Nguyên đán

Bạn đang xem: Nguồn gốc và ý nghĩa của ngày tết nguyên tiêu 15-1 âm lịch

“Nguyên” là đầu, “Tiêu” là đêm, Tết Nguyên Tiêu có nghĩa là đêm rằm đầu tiên trong năm. Người Việt Nam thường quan niệm “Cụt lễ Phật giáo quanh năm không bằng rằm tháng giêng”, tại sao lại như vậy?

Từ xa xưa họ đã kể cho nhau nghe câu chuyện về nguồn gốc của Tết Nguyên Đán. Chuyện kể rằng một ngày nọ, một con thiên nga từ trên trời rơi xuống trần gian và không may bị người thợ săn bắn chết. Nghe tin này, Hoàng đế Ngọc rất tức giận và ra lệnh cho quân đội của mình phóng hỏa đốt cháy mọi thứ trên trái đất vào ngày rằm tháng giêng âm lịch.

Xem thêm : Tuổi Mão là con gì? Người tuổi Mão sinh năm bao nhiêu?

May mắn thay, khi Ngọc Đế ra lệnh, có một vị quan không đồng tình và ông đã thả chiếc thúng xuống đất để bày tỏ một cách nhỏ bé và đầy vinh dự để giúp đỡ cơn đại nạn. Nghe được mấy lời quan thoại, ngày này nhà nào cũng treo đèn lồng đỏ trước cửa nên Ngọc Đế cho rằng có hỏa hoạn. Nhờ đó mà con người đã có thể vượt qua cơn đại khủng hoảng. Kể từ đó, vào mỗi dịp rằm tháng Giêng âm lịch, người Trung Quốc lại treo đèn lồng để nhường chỗ cho ân nhân đã cứu mạng mình.

Một câu chuyện khác kể rằng mỗi khi Tết Nguyên đán đến, các cung nữ đều nhớ gia đình và mong muốn được đoàn tụ với người thân. Tuy nhiên, do tuân thủ nghiêm ngặt pháp luật không cho người ra vào nên các cung nữ không thể ăn mừng cùng gia đình. Trong số đó có cung nữ tên là Nguyên Tiêu, người quá đau khổ, buồn bã đến mức nhảy xuống giếng tự kết liễu đời mình. Nó đã được cứu thành công nhờ lời nhắn Hán của vua Đông Phương Sóc.

Nghe được tâm tình của Nguyên Tiêu, Đông Phương Sóc cảm thông và nghĩ ra kế giúp nàng cùng các phi tần khác đoàn tụ với gia đình. Bàn ăn được chia theo bốc thăm, ai đến thì nhận quẻ theo nghĩa này: “Ngày mười sáu tháng giêng sẽ bị lửa thiêu”. Đồng thời nhắc nhở mọi người có hỏa hoạn từ trong triều đình thì phải báo cho vua biết đường thoát thân.

Nghe chuyện dân gian, nhà pha trò rất lo lắng nên nhanh chóng triệu Đông Phương Sóc đến bàn bạc. Gặp nhà vua, Đông Phương Sóc nói: Thần lửa đang muốn mang tai họa đến nhân gian nên chúng ta cần phải suy nghĩ. Món ăn ưa thích của Hỏa Thần là bánh ngọt, ông ở phủ Nguyên Tiêu rất khéo tay và làm bánh rất ngon nên làm bánh. Đồng thời ra lệnh cho họ trong lâu đài treo đèn lồng đỏ trước cửa để Ngọc Hoàng tưởng rằng lâu đài đang bốc cháy.

Để thưởng cho chàng một chiếc bánh thu hút thần lửa, nhà vua đã cho phép Nguyên Tiêu về đoàn tụ với gia đình và đặt tên là rằm vào tháng Giêng âm lịch là Tết Nguyên Tiêu. Từ đó, vào ngày này người Trung Quốc có tục ăn bánh trôi và treo đèn lồng.

Một truyền thuyết khác cho rằng Tết Nguyên Tiêu còn gọi là Tết Nguyên Tiêu. Bởi vào ngày rằm đầu tiên của năm mới, nhà vua mời các cây trạng nguyên đến dự tiệc ngoài vườn để cùng nhau thưởng trăng và ngắm hoa. Đây cũng là dịp để bạn bè, người thân ngồi thưởng thức bánh trôi, ngắm trăng làm thơ, múa sư tử, rồng.

Xem thêm : Nằm mơ thấy ếch là điềm báo tốt hay xấu?

>> Tăng theo dương lịch năm 2011, Tết Nguyên Đán rơi vào ngày nào?

Tết Nguyên đán có gì đặc biệt?

Người Việt quan niệm “bắt đầu từ điểm kết thúc” nên khoảnh khắc đầu tiên là quan trọng nhất. “Lễ hội quanh năm không bằng những ngày rằm tháng giêng”. Vào ngày này, dù bận rộn đến đâu mọi người cũng sắp xếp thời gian để đến chùa, cầu Phật để cầu may mắn, bình an, hạnh phúc.

Hai yếu tố quan trọng và cần thiết trong Tết Nguyên đán là lửa và thơ ca. Trên thực tế, ở nhiều nơi tục lệ treo đèn và lấy đèn lồng vẫn còn được thực hiện cho đến ngày nay. Mặt khác, màu đỏ của lửa trong văn hóa Á Đông mang ý nghĩa nhiệt huyết, hăng say, nhiệt huyết và hăng say trong những ngày đầu năm mới.

>> Xem thêm: Kìa ngày của thiện và ác

Về nguồn gốc và ý nghĩa thiêng liêng của ngày trăng trong năm